Dòng sông Indus, một trong những con sông dài nhất châu Á, không chỉ là nguồn nước quan trọng mà còn là tâm điểm của những căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan. Khi New Delhi quyết định đình chỉ hiệp ước chia sẻ nguồn nước, tình hình trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết.
Gần đây, quan hệ giữa Ấn Độ và Pakistan đã có những diễn biến đáng lo ngại. Vụ tấn công vào một khu nghỉ dưỡng ở Jammu và Kashmir, do nhóm Kháng chiến Kashmir thực hiện, đã khiến 26 người thiệt mạng, trong đó có 25 công dân Ấn Độ. Sự kiện này đã làm dấy lên những cáo buộc từ phía Ấn Độ đối với Pakistan về việc hỗ trợ khủng bố.
Trước tình hình này, Ấn Độ đã có những động thái ngoại giao mạnh mẽ, trong đó có việc đình chỉ Hiệp ước Nước sông Indus (IWT) được ký kết vào năm 1960. Chính phủ Ấn Độ yêu cầu Pakistan phải ngừng hỗ trợ khủng bố trước khi có thể tiếp tục chia sẻ nguồn nước từ sông Indus.
Pakistan đã phản ứng mạnh mẽ trước quyết định này, cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm tác động đến dòng chảy của sông Indus sẽ được coi là hành động tuyên chiến. Tình hình càng trở nên căng thẳng hơn khi quân đội hai bên xảy ra đụng độ tại khu vực Kashmir.
Ngư dân thả lưới trên sông Indus ở Hyderabad, Pakistan. Sông Indus không chỉ là nguồn nước mà còn là sinh kế của hàng triệu người dân trong khu vực.
Sông Indus chảy qua nhiều quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan, và là nguồn cung cấp nước cho vùng đồng bằng Indus màu mỡ. Việc quản lý nguồn nước từ sông này là rất quan trọng đối với cả hai quốc gia, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tình trạng khô hạn hiện nay.
Hiệp ước IWT được ký kết nhằm đảm bảo quyền lợi của cả hai bên trong việc sử dụng nguồn nước. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Ấn Độ đã nhiều lần sử dụng hiệp ước này như một công cụ để gây sức ép lên Pakistan, đặc biệt trong những thời điểm căng thẳng.
Thực tế, cả hai quốc gia đều cáo buộc nhau hỗ trợ các lực lượng khủng bố nhằm gây bất ổn cho bên còn lại. Những sự kiện như vụ tấn công ở Uri năm 2016 hay vụ đánh bom tự sát ở Kashmir năm 2019 đã làm gia tăng căng thẳng và dẫn đến những đe dọa về việc thay đổi dòng chảy của sông.
Giới phân tích cho rằng, nếu Ấn Độ quyết định thực hiện các biện pháp cứng rắn hơn đối với IWT, Pakistan sẽ phải đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng, đặc biệt là trong bối cảnh nước này đang phải đối mặt với tình trạng khô hạn và thiếu nước.
Hệ thống sông Indus từ Trung Quốc, qua Ấn Độ và Pakistan. Việc quản lý nguồn nước từ sông này là rất quan trọng đối với cả hai quốc gia.
Pakistan đã nhiều lần cáo buộc Ấn Độ cố tình kiểm soát dòng chảy của sông bằng cách xây dựng các đập nước ở thượng nguồn. Điều này đã dẫn đến những lo ngại về an ninh nguồn nước cho nông nghiệp của Pakistan, nơi mà nhiều người dân phụ thuộc vào nguồn nước từ sông Indus.
Chuyên gia nông nghiệp tại Pakistan đã cảnh báo rằng nếu tình hình không được cải thiện, ngành nông nghiệp của nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức lớn, từ năng suất giảm đến giá thực phẩm tăng cao. Những nông dân nhỏ lẻ sẽ là những người chịu thiệt hại nặng nề nhất.
Khi căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan gia tăng, việc thiếu kênh ngoại giao để giải quyết vấn đề càng làm cho tình hình trở nên nguy hiểm hơn. Các chuyên gia cho rằng, nếu không có những cuộc đối thoại và thương lượng, nguy cơ xảy ra tính toán sai lầm giữa hai bên là rất cao.
Biên phòng Ấn Độ gác tại cửa khẩu Wagah với Pakistan. Tình hình biên giới giữa hai nước đang trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết.
Trong bối cảnh này, việc duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực là rất quan trọng. Cả Ấn Độ và Pakistan cần phải tìm ra những giải pháp hợp lý để giải quyết các tranh chấp, tránh để tình hình leo thang thành xung đột vũ trang.
