Trong bối cảnh giáo dục đang có nhiều thay đổi, số lượng thí sinh đăng ký tham gia kỳ thi đại học ở Trung Quốc đã ghi nhận sự giảm sút lần đầu tiên sau một thập kỷ. Cụ thể, khoảng 13,35 triệu thí sinh đã đăng ký, giảm nhẹ so với con số kỷ lục của năm trước. Điều này cho thấy một xu hướng mới trong hệ thống giáo dục đại học của quốc gia này.
Kỳ thi tuyển sinh đại học, hay còn gọi là gaokao, diễn ra từ ngày 7 đến 10 tháng 6. Theo thông tin từ Bộ Giáo dục, nguyên nhân chính dẫn đến sự giảm sút này là do nhóm học sinh theo học nghề không còn bắt buộc phải tham gia kỳ thi như trước đây.
Gaokao được biết đến như một trong những kỳ thi khắc nghiệt nhất trên thế giới, với tính cạnh tranh cao và yêu cầu học sinh phải nỗ lực hết mình trong suốt 12 năm học để chuẩn bị cho các bài kiểm tra kéo dài hơn 2 tiếng mỗi môn. Kỳ thi này không chỉ quyết định con đường học vấn mà còn ảnh hưởng lớn đến tương lai nghề nghiệp của các em.
Để đảm bảo an toàn và công bằng trong kỳ thi, các cơ quan chức năng đã tăng cường kiểm tra an ninh tại các điểm thi và triển khai nhiều biện pháp chống gian lận. Đồng thời, họ cũng cung cấp dịch vụ hỗ trợ toàn diện cho thí sinh, bao gồm việc di chuyển, chỗ ở và tư vấn tâm lý. Đặc biệt, hơn 140.000 thí sinh khuyết tật, trong đó có 16 em khiếm thị, đã nhận được sự hỗ trợ về chỗ ở phù hợp với nhu cầu của họ.
Hình ảnh học sinh tại một trường trung học ở huyện tự trị dân tộc Miêu Dung Thủy, khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, vào ngày 6 tháng 6, một ngày trước khi kỳ thi tuyển sinh đại học diễn ra.
Kỳ thi thường bao gồm các môn như Ngoại ngữ, Tiếng Trung, Toán, cùng một môn tự nhiên (Sinh học, Vật lý, Hóa học) hoặc xã hội (Lịch sử, Địa lý, Chính trị). Tổng điểm tối đa cho các môn thi là 750.
Năm nay, 29 địa phương đã áp dụng cơ chế thi mới, tăng 8 địa phương so với năm trước. Các thí sinh sẽ phải thi ba môn bắt buộc là Tiếng Trung, Toán và Ngoại ngữ, cùng một môn chính tự chọn (Vật lý hoặc Lịch sử) và hai môn phụ tự chọn từ các môn: Hóa học, Địa lý, Chính trị và Sinh học, với tổng điểm vẫn giữ nguyên là 750.
Giáo sư Xiong Bingqi, Giám đốc Viện Nghiên cứu Giáo dục Thế kỷ 21, cho biết rằng những cải cách bắt đầu từ năm 2014 đã tạo ra nhiều cơ hội cho học sinh lựa chọn môn học phù hợp với năng lực và sở thích cá nhân, đồng thời hướng đến việc đánh giá toàn diện hơn.
“Tuy nhiên, việc vẫn còn phụ thuộc quá nhiều vào điểm thi là một vấn đề cần được giải quyết, và cần có những thay đổi trong hệ thống đánh giá năng lực toàn diện hơn,” ông nhấn mạnh.
Ngoài ra, nhiều trường đại học cũng đã tăng chỉ tiêu tuyển sinh và mở thêm các ngành học mới. Các trường danh tiếng như Thanh Hoa, Bắc Kinh và Giao thông Thượng Hải đã tăng thêm từ vài chục đến vài trăm sinh viên, tập trung vào các ngành học nền tảng như Toán học, Vật lý, Hóa học và các lĩnh vực công nghệ tiên tiến.
Ông Cao Liangzhi, Giám đốc tuyển sinh của một trường đại học ở tỉnh Thiểm Tây, cho biết trường cũng đã tăng thêm 200 chỉ tiêu tuyển sinh.
“Chúng tôi tập trung vào việc đào tạo nhân lực cho các ngành công nghệ mới và định hướng tương lai, nhằm đáp ứng nhu cầu đổi mới và phát triển công nghiệp,” ông Liangzhi cho biết thêm.
Đến năm 2025, Trung Quốc dự kiến sẽ phê duyệt 29 ngành đại học mới, tập trung vào các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, trung hòa carbon và quản trị số. Theo Bộ Giáo dục, các ngành này được thiết kế để phù hợp với các ưu tiên chiến lược quốc gia, nhu cầu thị trường và sự phát triển công nghệ.
Tại một trường đại học ở Bắc Kinh, 5 ngành mới đã được giới thiệu, bao gồm Khoa học dữ liệu và công nghệ dữ liệu lớn, Kỹ thuật robot, Kỹ thuật sản xuất thông minh, Kỹ thuật xe thông minh và Báo chí truyền thông quốc tế. Trong khi đó, một viện công nghệ khác cũng đã thêm ngành về kỹ thuật và công nghệ tầm thấp, nhằm đào tạo nhân tài cho lĩnh vực kinh tế hàng không đang phát triển.
