Ngày 3 tháng 4 vừa qua, khoảng 100 tác giả đã tập trung bên ngoài trụ sở của Meta tại London để bày tỏ sự phản đối đối với việc công ty này sử dụng kho sách trực tuyến không hợp pháp để đào tạo trí tuệ nhân tạo. Hành động này không chỉ thể hiện sự tức giận mà còn là một lời kêu gọi mạnh mẽ về quyền lợi của các tác giả trong thời đại công nghệ số.
Cuộc biểu tình mạnh mẽ của các tác giả
Trong không khí sôi nổi, nhiều tác giả đã hô vang khẩu hiệu “Meta là kẻ trộm sách” và giơ cao các biểu ngữ chỉ trích Mark Zuckerberg, người sáng lập Meta. Họ yêu cầu công ty này phải tôn trọng quyền tác giả và trả tiền bản quyền cho những tác phẩm mà họ đã sử dụng trái phép. Một số biểu ngữ còn thể hiện sự châm biếm: “Nếu viết cả biểu ngữ, có khi cũng bị ăn cắp” và “Lấy sách của tôi phải trả tiền cho tôi”.
Nguyên nhân của cuộc biểu tình
Cuộc biểu tình này được tổ chức bởi Hội Tác giả Anh (SoA) và xuất phát từ vụ kiện mà Meta phải đối mặt từ ba tác giả Mỹ. Họ cáo buộc công ty này đã sử dụng LibGen, một trong những thư viện trực tuyến lớn nhất thế giới với hàng triệu sách và tài liệu nghiên cứu, để đào tạo mô hình AI Llama 3. Các tác giả Anh đã phát hiện ra rằng tác phẩm của họ cũng xuất hiện trên LibGen, gây lo ngại về việc sáng tác của họ bị khai thác mà không có sự đồng ý.
Thư kiến nghị gửi chính phủ
Vào ngày 27 tháng 3, nhiều tác giả nổi tiếng như Kazuo Ishiguro và Val McDermid đã đại diện cho SoA gửi thư kiến nghị đến chính phủ, yêu cầu có biện pháp xử lý Meta. Đến nay, thư kiến nghị đã thu hút hơn 14.000 chữ ký ủng hộ. Đại diện của Meta đã khẳng định rằng họ tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và cho rằng việc sử dụng dữ liệu để đào tạo AI là hợp pháp.
Phản ứng của các tác giả
Nhà văn AJ West, một trong những người tham gia biểu tình, đã bày tỏ sự phẫn nộ khi thấy sách của mình bị sử dụng mà không có sự cho phép. Anh cho rằng việc công sức của mình bị lợi dụng để phục vụ cho lợi ích của các tỷ phú công nghệ là điều không thể chấp nhận. AJ West cũng đã cố gắng đưa thư kiến nghị đến Meta nhưng không thành công do cửa trụ sở bị khóa.
Ngành công nghiệp sáng tác và quyền lợi tác giả
Biên kịch Gail Renard đã nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp sáng tác đóng góp rất lớn cho nền kinh tế Anh, với doanh thu lên đến 125 tỷ bảng mỗi năm. Bà cảnh báo rằng nếu các công ty công nghệ tiếp tục xâm phạm quyền tác giả, ngành này sẽ bị đe dọa nghiêm trọng.
Tranh luận về AI và quyền tác giả
Cuộc biểu tình này không chỉ là một sự kiện đơn lẻ mà còn phản ánh sự tức giận của giới tác giả đối với việc các công ty công nghệ sử dụng tác phẩm có bản quyền để đào tạo AI. Mặc dù các công ty này cho rằng họ đang thực hiện đúng luật “fair use”, nhưng quan điểm này đang bị nhiều tòa án phản bác.
Những ý kiến trái chiều về AI trong sáng tác
Trong khi một số tác giả lo ngại về sự can thiệp của AI vào ngành sáng tác, một số khác lại nhìn nhận đây là cơ hội mới. Gần đây, CEO của OpenAI đã gây chú ý khi công bố một tác phẩm do AI viết, nhận được nhiều phản hồi tích cực từ giới văn học. Điều này cho thấy rằng, trong khi một số người lo lắng về tương lai của nghề viết, thì cũng có những người lạc quan về khả năng sáng tạo của công nghệ.
Cuộc tranh luận về vai trò của AI trong sáng tác vẫn đang tiếp diễn, và điều này sẽ tiếp tục là một chủ đề nóng trong thời gian tới.
