Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, đào tạo thiết kế vi mạch đang trở thành một lĩnh vực thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ các trường đại học và doanh nghiệp tại Việt Nam. Theo TS Lê Quang Đạm, Tổng Giám đốc Marvell Việt Nam, sự bùng nổ này không chỉ mang lại cơ hội cho sinh viên mà còn đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống giáo dục.
TS Đạm đã chia sẻ quan điểm của mình trong một sự kiện hợp tác học thuật quốc tế giữa các trường đại học Mỹ và doanh nghiệp Việt Nam. Ông nhấn mạnh rằng, trong khi nhiều trường đại học đang tích cực mở ngành đào tạo vi mạch, thì việc này diễn ra một cách tự phát, dẫn đến sự thiếu đồng bộ trong chất lượng đào tạo.
Ông Đạm cho rằng, mặc dù nhu cầu về kỹ sư vi mạch đang gia tăng, nhưng không phải tất cả các chương trình đào tạo đều đáp ứng được yêu cầu thực tế của thị trường. Nhiều trường đại học vẫn chưa tìm ra được sự kết nối giữa chương trình học và nhu cầu của doanh nghiệp, điều này có thể dẫn đến tình trạng sinh viên tốt nghiệp nhưng không tìm được việc làm.
Để cải thiện tình hình, ông Đạm khuyến nghị các trường đại học nên hợp tác chặt chẽ với doanh nghiệp để nắm bắt nhu cầu thực tế. Việc này không chỉ giúp sinh viên có được kiến thức phù hợp mà còn giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian đào tạo lại cho nhân viên mới.
“Chúng ta cần phải cẩn trọng để tránh tình trạng đào tạo quá nhiều mà không có việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp,” ông nhấn mạnh.
Hiện tại, Việt Nam có hơn 50 công ty hoạt động trong lĩnh vực thiết kế vi mạch, với khoảng 6.000 kỹ sư. Riêng Marvell hiện có khoảng 480 nhân viên và hàng năm cần tuyển thêm 100 kỹ sư mới. Theo ước tính, để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp trong ngành, Việt Nam cần thêm từ 2.000 đến 3.000 kỹ sư vi mạch mỗi năm.
Đến năm 2030, Chính phủ đặt mục tiêu có 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch và 35.000 người trong lĩnh vực đóng gói và kiểm thử. Hiện tại, có khoảng 20 trường đại học tại Việt Nam đang đào tạo ngành thiết kế vi mạch, và nhiều trường đã công bố mở ngành mới hoặc mở rộng chương trình đào tạo.
Ông Đạm cũng cho biết rằng, các kỹ sư mới ra trường thường có nền tảng chuyên môn tốt. Tại Marvell, kỹ sư người Việt có thể tham gia vào tất cả các giai đoạn trong quy trình thiết kế vi mạch. “Sinh viên Việt Nam rất thông minh và có kiến thức vững vàng về khoa học và kỹ thuật. Sau 2-3 năm làm việc, họ không thua kém gì so với các đồng nghiệp quốc tế,” ông nhận định.
Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng, các kỹ sư mới tốt nghiệp cần trải qua quá trình đào tạo thực tế tại doanh nghiệp. Đối với những vị trí đơn giản như kiểm thử và đóng gói, thời gian đào tạo có thể chỉ mất từ 3-6 tháng, nhưng với những công việc phức tạp hơn như thiết kế phần cứng hay kiến trúc chip, thời gian cần thiết có thể kéo dài từ 1-2 năm.
Marvell, một trong những công ty hàng đầu thế giới trong lĩnh vực chip, đã ghi nhận doanh thu ròng lên tới hơn 5,7 tỷ USD trong năm tài chính 2025. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp vi mạch tại Việt Nam.
