Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã đưa ra cảnh báo rằng thời gian cho các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Mỹ và Iran đang dần cạn kiệt. Hai bên đang chuẩn bị cho vòng đàm phán tiếp theo, và sự cần thiết phải đạt được thỏa thuận càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Tổng giám đốc IAEA, Rafael Grossi, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của giai đoạn hiện tại trong quá trình đàm phán. Ông cho biết: “Chúng ta đang ở trong một thời điểm rất quan trọng. Tôi nhận thức rõ rằng thời gian không còn nhiều, và đó là lý do tôi có mặt tại đây để thúc đẩy tiến trình này.” Phát biểu của ông được đưa ra trong cuộc họp báo chung với lãnh đạo cơ quan năng lượng nguyên tử Iran, Mohammad Eslami, tại Tehran.
Vòng đàm phán hạt nhân thứ hai, do Bộ Ngoại giao Oman làm trung gian, dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 19/4 tại Italy. Ông Grossi bày tỏ sự quyết tâm của IAEA trong việc hỗ trợ các bên đạt được thỏa thuận, nhấn mạnh rằng: “Chúng tôi đang nỗ lực hết sức và mong muốn thành công trong các cuộc đàm phán này.”
Trong khi đó, ông Eslami cũng cho biết hai bên đã đạt được sự đồng thuận về việc “tránh sử dụng ngôn từ hay hành động có thể bị các bên thù địch lợi dụng.” Ông cho biết thêm rằng cơ quan năng lượng nguyên tử Iran sẽ tổ chức các cuộc họp cấp phó với IAEA trong những ngày tới để thảo luận về các vấn đề còn tồn đọng và tăng cường hợp tác.
Hiện tại, giới chức Mỹ vẫn chưa có phản hồi chính thức về thông tin này. Tuy nhiên, sự chú ý của cộng đồng quốc tế đang đổ dồn vào những diễn biến tiếp theo trong các cuộc đàm phán này.
Vào năm 2015, Iran và các cường quốc đã ký kết thỏa thuận mang tên Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA), trong đó Iran đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc nới lỏng các lệnh trừng phạt. IAEA được giao nhiệm vụ giám sát việc Iran tuân thủ các cam kết trong thỏa thuận này.
Tuy nhiên, sau khi Tổng thống Donald Trump quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận vào năm 2018, Iran đã dần từ bỏ nhiều cam kết của mình và tăng cường chương trình làm giàu uranium. Điều này đã làm gia tăng lo ngại về khả năng Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.
Vào ngày 14/4, Tổng thống Mỹ đã tuyên bố rằng Iran không được phép sở hữu vũ khí hạt nhân và cảnh báo rằng Mỹ sẽ xem xét “các biện pháp rất quyết liệt” nếu cần thiết. Ngày hôm sau, đặc phái viên về Trung Đông của Tổng thống Mỹ đã nhấn mạnh rằng Iran phải ngừng hoàn toàn chương trình làm giàu uranium trong bất kỳ thỏa thuận hạt nhân nào có thể xảy ra.
Đáp lại, Ngoại trưởng Iran, Abbas Araghchi, đã khẳng định rằng quyền làm giàu uranium của Tehran là “không thể thương lượng”. Cuộc đàm phán gần đây giữa phái đoàn Mỹ và Iran tại Oman là cuộc gặp đầu tiên giữa các quan chức Mỹ và Iran kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức, cũng như là cuộc gặp cấp cao nhất giữa hai bên kể từ năm 2018.
Lãnh tụ tối cao Iran, Ali Khamenei, đã cho biết cuộc đàm phán “diễn ra tốt đẹp”, nhưng cũng cảnh báo rằng nỗ lực này có thể không mang lại kết quả như mong đợi trong tương lai.
Như Tâm (Theo AFP)
