Trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã đến Brussels, Bỉ, với một thông điệp mạnh mẽ nhằm khẳng định sự cam kết của Mỹ đối với NATO. Tuy nhiên, những quyết định về thuế của Tổng thống Trump đã tạo ra một bóng đen lớn, làm lu mờ nỗ lực này.
Ngày 3/4, tại hội nghị ngoại trưởng các nước thành viên NATO, ông Rubio đã nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ không rời bỏ liên minh và cam kết hỗ trợ các đồng minh trong việc gia tăng chi tiêu quốc phòng. “Mỹ vẫn luôn là một phần quan trọng của NATO. Tổng thống Trump đã khẳng định sự ủng hộ của ông đối với liên minh này. Chúng tôi sẽ tiếp tục đồng hành cùng các bạn”, ông phát biểu trước báo giới, bên cạnh Tổng thư ký NATO.
Tuy nhiên, những nỗ lực của ông Rubio để trấn an các đồng minh đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi các chính sách thuế mà Tổng thống Trump áp dụng đối với nhiều quốc gia, bao gồm cả các thành viên NATO và Liên minh châu Âu. Điều này đã tạo ra một bức tranh phức tạp cho mối quan hệ giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu.
Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ quan điểm rằng Mỹ có thể không bảo vệ những đồng minh NATO không đạt mức chi tiêu 2% cho quốc phòng, điều này đi ngược lại với nguyên tắc phòng thủ tập thể của liên minh. Ông cũng đã đưa ra những ý kiến gây tranh cãi về việc sáp nhập lãnh thổ của các đồng minh, từ Greenland đến Canada.
Ngoại trưởng Na Uy đã bày tỏ lo ngại rằng các lệnh thuế mới có thể vi phạm Điều 2 trong Hiến chương NATO, điều này yêu cầu các thành viên không gây áp lực kinh tế lẫn nhau. Sắc lệnh thuế mới của Tổng thống Trump đã áp đặt mức thuế 15% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Na Uy và 20% đối với hàng hóa từ EU, nơi có nhiều thành viên NATO.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Canada cũng đã nhấn mạnh rằng việc áp dụng thuế đang làm khó khăn cho các cuộc thảo luận về NATO trong bối cảnh chiến tranh thương mại. Ông Rubio đã từ chối thảo luận về chính sách thương mại tại hội nghị, và không đề cập đến vấn đề Greenland trong các cuộc gặp bên lề.
Thông điệp mà ông Rubio muốn gửi đến các đồng minh là họ đang hiểu lầm về cam kết của Washington đối với NATO. Ông cho rằng những thông điệp gây hoang mang từ truyền thông toàn cầu đã tạo ra tâm lý lo lắng không cần thiết.
Tuy nhiên, các ngoại trưởng từ Pháp và Đức đã chỉ ra rằng mối quan hệ giữa Mỹ và châu Âu đang gặp khó khăn do những quyết định gần đây của Tổng thống Trump. Họ nhấn mạnh rằng an ninh kinh tế cũng là một phần quan trọng trong an ninh tổng thể của NATO.
Tổng thư ký NATO đã cố gắng làm dịu tình hình, khẳng định rằng Mỹ vẫn cam kết hỗ trợ các thành viên NATO, nhưng cũng nhấn mạnh rằng các đồng minh châu Âu và Canada cần tăng cường chi tiêu cho quốc phòng. Ông Rubio đã đặt ra mục tiêu mới cho các đồng minh, yêu cầu họ hướng tới việc đầu tư 5% GDP cho ngân sách quốc phòng.
Rafael Loss, một chuyên gia từ Hội đồng Đối ngoại châu Âu, cho rằng những thông điệp của ông Rubio không đủ để trấn an các đồng minh trong bối cảnh những thông điệp nhiễu loạn từ Tổng thống Trump. “Châu Âu hiện đang cảm thấy bất an, đặc biệt là khi phải đối mặt với cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ”, ông nói.
