Ngày con trai chị Kim Hạnh không đạt yêu cầu trong kỳ thi vào lớp 10, chị cảm thấy như mọi thứ sụp đổ. Trong khoảnh khắc đó, chị nhận ra rằng người cần được vực dậy đầu tiên không phải là con, mà chính là bản thân mình.
Chị Kim Hạnh, một hiệu phó trường tiểu học tại Đà Nẵng, thường chia sẻ kinh nghiệm nuôi dạy con, nhưng giờ đây lại cảm thấy hoang mang. “Mình sẽ phải đối diện với mọi người như thế nào?”, chị tự hỏi trong sự lo lắng.
Chị nhận ra rằng nỗi đau không chỉ đến từ việc con không đỗ vào một trường THCS bình thường, mà còn từ nỗi sợ hãi về sự phán xét từ người khác. Là một người có chuyên môn trong lĩnh vực giáo dục, chị cảm thấy thất bại khi con mình không đạt được kết quả mong muốn.
Chị quyết định không thông báo cho mọi người trong gia đình ngay lập tức, vì sợ rằng con trai sẽ bị sốc thêm.
“Mình chưa yêu thương con đủ, mà chỉ đang lo cho danh tiếng của bản thân”, chị chia sẻ về trải nghiệm khó khăn của hai mẹ con trong năm 2020.
Nhờ sự thành thật với chính mình, chị dần lấy lại bình tĩnh và tập trung vào điều quan trọng nhất: đồng hành cùng con vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Sau khi đã ổn định tâm lý, chị Hạnh thông báo kết quả thi cho con. Cậu bé 15 tuổi không thể tin vào tai mình và đã tra điểm trên mạng. Khi biết mẹ nói đúng, cậu sụp xuống và khóc nức nở, trách móc mẹ và chị đã tư vấn sai trường.
Chị không phản bác, chỉ ôm con và nhẹ nhàng vỗ về. Chị an ủi và giúp con nhận ra trách nhiệm của bản thân trong sự việc này. Dù cậu bé đã ngừng khóc, nhưng vẫn thể hiện sự bất ổn trong tâm lý.
Đêm đó kéo dài với những lo lắng. Chị không thể ngủ, thường xuyên lên phòng con để kiểm tra. “Nhìn con nằm im, tôi biết nó không ngủ. Tôi sợ con có những suy nghĩ tiêu cực”, chị kể lại.
Sáng hôm sau, khi cả hai đã bình tĩnh hơn, chị đưa ra ba lựa chọn: học tại trung tâm giáo dục thường xuyên, học nghề hoặc ôn thi lại vào năm sau. “Trường tư thì vượt quá khả năng tài chính của gia đình”, chị giải thích. Tuy nhiên, cậu bé không muốn chọn bất kỳ phương án nào.
Không bỏ cuộc, chị đã đến từng trường nghề ở Đà Nẵng để tìm hiểu thông tin và mang về tờ giới thiệu các ngành học. Khi thấy chuyên ngành kỹ thuật ôtô, con trai chị bất ngờ hào hứng và đồng ý theo học, bắt đầu một hành trình mới.
Tuy nhiên, điều khiến cậu bé lo lắng là không biết phải trả lời thế nào khi ai đó hỏi về điểm thi. Nỗi lo này cũng khiến chị Hạnh trăn trở. Sau một đêm suy nghĩ, chị quyết định công khai chuyện con thi trượt trên mạng xã hội thông qua một bức thư gửi con.
“Cái đích đến cuối cùng của con người không phải là trường học hay kết quả học tập, mà là trở thành một con người có ích và biết sống hạnh phúc. Để làm được điều đó, con cần có khả năng đối mặt với thất bại và vượt qua khó khăn“, bức thư có đoạn.
Không ngờ, bức thư đã được chia sẻ rộng rãi và nhận được nhiều phản hồi tích cực từ các bậc phụ huynh khác. Nhiều người cho rằng thư của chị như một “kim chỉ nam” giúp họ vững vàng hơn khi con không đạt kỳ vọng.
Câu chuyện của chị Hạnh không phải là trường hợp duy nhất. Năm ngoái, chị Hà Thu, 47 tuổi, ở Hà Nội, cũng trải qua cảm giác tương tự khi con gái Minh Anh, học sinh giỏi suốt 9 năm, đã trượt vào trường chuyên.
“Tôi cảm thấy sốc, giận dữ và thất vọng. Những nỗ lực đầu tư cho con học hành như quay về ám ảnh tôi”, chị chia sẻ. Là mẹ đơn thân, chị luôn muốn chứng minh bản thân đủ giỏi để nuôi dạy con. Việc con trượt kỳ thi không chỉ là thất bại của con mà còn là một đòn giáng vào lòng tự tôn của chị.
Tuy nhiên, chị Hà Thu đã kìm nén cơn giận. “Nếu tôi mất kiểm soát, con sẽ càng tổn thương hơn”, chị nghĩ. Minh Anh đã giam mình trong phòng hai ngày, không ăn uống và khóa mạng xã hội. Trong suốt thời gian đó, chị chỉ lặng lẽ để lại những tấm thiệp nhỏ với những lời yêu thương khi mang cơm cho con.
Khi con bước ra khỏi phòng và ôm lấy mẹ, chị biết mình đã chọn đúng cách.
Dù có người gợi ý “chạy” cho con vào trường, chị và Minh Anh đều từ chối. “Nếu con trượt nghĩa là chưa đủ năng lực cho trường đó. Cố chen vào chỉ khiến con thêm áp lực”, chị nói.
Minh Anh đã chọn học tại trung tâm giáo dục thường xuyên để giảm tải môn học và chuẩn bị cho kỳ thi đại học. Chị Hà Thu cùng con lên kế hoạch lại từ đầu.
Chia sẻ của chị Hà Thu và bức thư của chị Kim Hạnh đã khơi dậy sự đồng cảm từ nhiều phụ huynh có con thi trượt. Mỗi năm, hàng trăm nghìn học sinh cũng trải qua tình huống tương tự. Dự kiến, năm 2025, chỉ riêng Hà Nội sẽ có khoảng 48.000 học sinh không đỗ vào lớp 10 công lập.
Theo thạc sĩ tâm lý Hồng Hương, thi vào lớp 10 ở các thành phố lớn hiện có tỷ lệ chọi cao hơn cả đại học. Độ tuổi 15 là giai đoạn trẻ phát triển mạnh về cảm xúc và hình thành bản sắc cá nhân.
“Nếu không được hỗ trợ kịp thời, cú sốc trượt lớp 10 có thể để lại vết thương lâu dài”, bà Hương cảnh báo.
Chuyên gia khuyên phụ huynh nên tách biệt thành tích học tập với giá trị con người. Kỳ thi lớp 10 hay bất kỳ kỳ thi nào không quyết định tương lai hay nhân cách của trẻ.
Thạc sĩ Hồng Hương khuyên phụ huynh nên có tư tưởng cởi mở như chị Kim Hạnh và Hà Thu, bảo vệ con khỏi ánh nhìn xã hội và kỳ vọng gia đình. Khi con không thành công theo kế hoạch, cha mẹ vẫn đồng hành và khẳng định tình yêu vô điều kiện dành cho con để giúp trẻ vượt qua khó khăn.
Bây giờ, bốn năm sau ngày thi trượt, con trai chị Kim Hạnh đã hoàn thành chương trình cao đẳng nghề với tấm bằng loại giỏi.
Cậu đã đề xuất học tiếp đại học và sẵn sàng quay lại học lớp 10 bổ túc để có bằng tốt nghiệp THPT. “Mẹ hỏi có ngại học lại cùng các em kém 5 tuổi không, con chỉ cười: Học chớ, có gì mà ngại”, chị Hạnh chia sẻ.
Hàng ngày, chàng trai đều vui vẻ và hào hứng. Ban ngày cậu học hệ bổ túc, tối học đại học. “Giờ tôi không cần chứng minh điều gì nữa. Con tôi đã biết đứng dậy, biết sống vui và tin vào tương lai phía trước. Với tôi, vậy là đủ”, chị nói.
Phạm Nga
