Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, một nhóm học sinh Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong việc tìm kiếm giải pháp xử lý nước thải. Dự án của hai em học sinh, Đỗ Hà Phương và Nguyễn Đức Thái, không chỉ thể hiện sự sáng tạo mà còn mang lại hy vọng cho tương lai bền vững hơn.
Giải thưởng danh giá tại ISEF 2025
Tại cuộc thi Khoa học Kỹ thuật Quốc tế 2025 (ISEF), dự án của Hà Phương và Đức Thái đã xuất sắc giành giải nhì trong lĩnh vực Hóa học. Dự án này tập trung vào việc tái chế Lithium từ pin thải để làm sạch nước thải nhuộm màu, một vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện nay. Đây là một trong hai giải nhì cao nhất mà đoàn Việt Nam đạt được trong năm nay.
Hà Phương chia sẻ: “Khi nghe tên mình được xướng lên, em không thể kiềm chế được cảm xúc và đã nhảy lên vì vui sướng. Đức Thái thì bình tĩnh hơn, nhưng cả hai đều cảm thấy hạnh phúc với thành tích này”.
Khởi nguồn từ những câu hỏi đơn giản
Hà Phương và Đức Thái đã gặp nhau trong các hoạt động ngoại khóa về STEM tại trường. Ý tưởng nghiên cứu của họ bắt đầu từ một câu hỏi đơn giản: “Liệu có thể tái chế pin cũ không?”. Qua quá trình tìm hiểu, hai em nhận ra rằng Lithium, một thành phần quan trọng trong pin, có thể được tái chế và ứng dụng trong việc xử lý nước thải.
Hà Phương cho biết: “Thông thường, Lithium được tái chế để sản xuất pin mới, nhưng chúng em không có đủ điều kiện để thực hiện điều đó. Vì vậy, chúng em đã tìm hiểu và quyết định sử dụng Lithium để làm sạch nước thải”.
Quá trình nghiên cứu đầy thử thách
Để thực hiện dự án, hai em đã phải trải qua nhiều giai đoạn nghiên cứu và thí nghiệm. Họ đã tìm hiểu về Vanadium, một khoáng chất có khả năng xúc tác trong việc xử lý chất màu methylene blue. Sau khi thu hồi Lithium từ pin thải, họ đã kết hợp với Vanadium để tạo ra vật liệu Li3V6O16 (LVO) có khả năng khử màu nước nhuộm.
Quá trình thí nghiệm đầu tiên của họ kéo dài ba tháng, và kết quả cho thấy nước nhuộm giảm màu đáng kể chỉ sau 15 phút. Điều này đã khuyến khích họ tiếp tục phát triển nghiên cứu và tham gia vào các cuộc thi khoa học.
Tham gia các vòng thi đầy thử thách
Hà Phương và Đức Thái đã trải qua nhiều vòng thi từ cấp cụm đến quốc gia và cuối cùng là quốc tế. Mỗi vòng thi đều yêu cầu họ phải thể hiện sự tự tin và khả năng thuyết trình về dự án của mình. Họ đã thu hút sự chú ý của nhiều giám khảo và nhận được những câu hỏi thú vị, giúp họ mở rộng hướng nghiên cứu.
Khó khăn và bài học quý giá
Trong quá trình nghiên cứu, hai em đã gặp không ít khó khăn, đặc biệt là trong việc tìm kiếm tài liệu. Thái cho biết: “Có rất ít tài liệu khoa học về ứng dụng của LVO trong xử lý nước nhuộm, và hầu hết đều bằng tiếng Anh, nên chúng em đã phải tìm kiếm rất nhiều”.
Họ cũng phải mượn phòng thí nghiệm của một trường đại học để thực hiện các thí nghiệm phức tạp. Qua đó, họ đã áp dụng nhiều kiến thức từ chương trình học, từ phản ứng hóa học đến các khái niệm về pH.
Hướng đi tương lai
Với giải nhì tại ISEF, Hà Phương và Đức Thái sẽ được tuyển thẳng vào đại học. Cả hai đều mong muốn tiếp tục phát triển nghiên cứu của mình, không chỉ để cải thiện hiệu suất xử lý mà còn để mở rộng quy mô ứng dụng trong thực tế, từ hộ gia đình đến các làng nghề.
Thanh Hằng
