Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Iran và Mỹ, Iran đã chính thức bác bỏ lời kêu gọi của Tổng thống Mỹ về việc tiến hành đối thoại trực tiếp liên quan đến chương trình hạt nhân. Điều này cho thấy sự hoài nghi của Tehran đối với thiện chí của Washington trong các cuộc đàm phán.
“Việc tổ chức các cuộc đàm phán trực tiếp là điều vô nghĩa khi mà một quốc gia liên tục đe dọa sử dụng vũ lực, điều này không chỉ vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc mà còn thể hiện sự thiếu nhất quán trong lập trường của các quan chức Mỹ”, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi đã phát biểu vào ngày 6/4.
Tuyên bố này được đưa ra sau khi Tổng thống Trump bày tỏ mong muốn đàm phán trực tiếp với Iran, nhấn mạnh rằng điều này sẽ giúp hai bên hiểu nhau hơn và thúc đẩy tiến trình nhanh chóng hơn so với việc đàm phán qua trung gian.
Ông Araghchi cũng khẳng định rằng Iran vẫn cam kết theo đuổi con đường ngoại giao và sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán gián tiếp. “Chúng tôi luôn chuẩn bị cho mọi tình huống có thể xảy ra và sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích quốc gia cũng như chủ quyền của mình”, ông nhấn mạnh.
Trước đó, ông Araghchi đã tuyên bố rằng Tehran sẽ không tham gia vào các cuộc đối thoại trực tiếp với Washington cho đến khi Mỹ thay đổi cách tiếp cận của mình đối với Iran, nhưng vẫn để ngỏ khả năng đàm phán gián tiếp như đã từng thực hiện trong quá khứ.
Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cũng đã bày tỏ rằng Tehran sẵn sàng tham gia đối thoại với Mỹ trên cơ sở bình đẳng, nhưng ông tỏ ra nghi ngờ về sự chân thành của Mỹ khi kêu gọi đàm phán. “Nếu các ngài thực sự muốn đàm phán, tại sao lại tiếp tục đe dọa?”, ông đặt câu hỏi.
Kể từ sau Cách mạng Hồi giáo năm 1979, Mỹ và Iran không duy trì quan hệ ngoại giao. Một số quốc gia trong khu vực, như Oman, đã đóng vai trò trung gian trong việc kết nối hai bên.
Vào tháng trước, Tổng thống Trump đã gửi thư cho lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei thông qua Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) để kêu gọi đàm phán về chương trình hạt nhân của Tehran, đồng thời cảnh báo về khả năng hành động quân sự nếu Iran từ chối. Theo các nguồn tin, ông Trump đã đặt ra thời hạn hai tháng để đạt được thỏa thuận.
Ông Khamenei đã phản hồi thông qua Oman, nhấn mạnh rằng những lời đe dọa sẽ không có tác dụng và Tehran sẽ có biện pháp đáp trả nếu Washington thực hiện bất kỳ hành động nào gây hại.
Tổng thống Trump sau đó đã tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp quân sự mạnh mẽ và áp đặt các lệnh trừng phạt bổ sung nếu Iran không đạt được thỏa thuận với Mỹ.
Tướng Mohammad Bagheri, tổng tham mưu trưởng quân đội Iran, đã khẳng định rằng Iran mong muốn hòa bình trong khu vực và không có ý định gây chiến, nhưng sẽ đáp trả mọi mối đe dọa bằng tất cả sức mạnh của mình. Ali Larijani, cố vấn thân cận của ông Khamenei, cũng cảnh báo rằng Iran không theo đuổi vũ khí hạt nhân, nhưng sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc làm như vậy nếu bị tấn công.
Các nước phương Tây từ lâu đã cáo buộc Iran theo đuổi tham vọng phát triển vũ khí hạt nhân, nhưng Tehran luôn khẳng định rằng họ chỉ làm giàu uranium cho mục đích hòa bình.
Vào năm 2015, Iran và các cường quốc đã ký thỏa thuận mang tên Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA), trong đó Tehran đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân để đổi lấy việc nới lỏng các lệnh trừng phạt. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận này trong nhiệm kỳ đầu tiên và tái áp đặt các biện pháp cấm vận lên Iran. Sau khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, ông tiếp tục thực hiện chính sách “áp lực tối đa” nhằm buộc Iran từ bỏ chương trình hạt nhân của mình.
