Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa các quốc gia, thông tin về việc chuyển giao hệ thống phòng không Patriot từ Israel cho Ukraine đã thu hút sự chú ý của dư luận. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Israel đã nhanh chóng phủ nhận những tin đồn này, khẳng định rằng không có bất kỳ sự chuyển giao nào diễn ra.
Bác bỏ thông tin chuyển giao
Bộ Ngoại giao Israel đã phát đi thông cáo vào ngày 10/6, nhấn mạnh rằng “Israel không chuyển giao hệ thống Patriot cho Ukraine”. Tuyên bố này được đưa ra sau khi Đại sứ Israel tại Ukraine, Michael Brodsky, có những phát biểu gây tranh cãi về việc các tổ hợp Patriot đã có mặt tại Ukraine.
Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 8/6, ông Brodsky đã đề cập đến việc các hệ thống Patriot đã được loại biên từ Israel, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết về số lượng hay thời điểm chuyển giao. Đây là lần đầu tiên một quan chức Israel công khai đề cập đến khả năng bàn giao hệ thống này cho Ukraine.
Phản ứng từ Nga và lý do phủ nhận
Thông tin từ Đại sứ Brodsky đã khiến Nga yêu cầu Israel giải thích, dẫn đến việc Tel Aviv phải đưa ra tuyên bố bác bỏ. Tờ báo Ynet của Israel đã đưa tin về sự việc này, cho thấy sự nhạy cảm trong quan hệ giữa Israel và Nga trong bối cảnh xung đột Ukraine.
Bệ phóng Patriot được triển khai tại miền bắc Israel vào tháng 8/2021. Ảnh: Times of Israel
Quá trình loại biên và nâng cấp hệ thống
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã từng vận hành khoảng 10 khẩu đội Patriot PAC-2/GEM+ và đã thực hiện nhiều lần nâng cấp để cải thiện hiệu suất. Tuy nhiên, vào đầu năm 2024, IDF đã quyết định loại biên toàn bộ tổ hợp Patriot do những hạn chế trong khả năng hoạt động của chúng.
Các cuộc thảo luận về việc chuyển giao hệ thống Patriot cho Ukraine đã bắt đầu từ mùa hè năm ngoái. Một quan chức cấp cao của Israel đã tiết lộ rằng nước này đã thông báo cho Nga về việc trả hệ thống Patriot cho Mỹ và cam kết không cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Thận trọng trong quan hệ với Nga
Chính phủ Israel luôn duy trì một lập trường thận trọng trong xung đột Ukraine, tránh đối đầu công khai với Nga. Điều này xuất phát từ lo ngại về ảnh hưởng đến các hoạt động quân sự của Israel tại Syria, nơi Nga có sự hiện diện quân sự lâu dài.
Israel đã nhiều lần từ chối cung cấp vũ khí cho Ukraine, với lý do rằng điều này có thể làm cạn kiệt kho dự trữ chiến lược và ảnh hưởng đến khả năng tác chiến của quân đội Israel. Thủ tướng Israel cũng bày tỏ lo ngại về nguy cơ vũ khí rơi vào tay Iran và được sử dụng chống lại Israel.
Thay đổi trong quan điểm có thể xảy ra
Dù vậy, một số chuyên gia cho rằng Israel có thể thay đổi quan điểm nếu Nga và Iran tiếp tục tăng cường hợp tác quân sự. Theo thông tin từ Financial Times, các quan chức Mỹ đang cố gắng thuyết phục Thủ tướng Israel rằng mối quan hệ ngày càng chặt chẽ giữa Nga và Iran là một mối đe dọa cấp bách hơn so với nguy cơ khủng hoảng ngoại giao với Moskva.
Phạm Giang (Theo Ynet, Times of Israel, Kyiv Post)
