Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại Gaza, Israel đang phải đối mặt với nguy cơ bị các đồng minh quốc tế xa lánh. Nhiều quốc gia đã bắt đầu lên tiếng chỉ trích các hành động của Tel Aviv, đặc biệt là trong bối cảnh chiến dịch quân sự đang diễn ra.
Hòa bình tại Gaza dường như trở nên xa vời sau khi thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas sụp đổ vào giữa tháng 3. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã tái khởi động các hoạt động quân sự nhằm tiêu diệt hoàn toàn các nhóm vũ trang đối lập, dẫn đến tình hình nhân đạo tại khu vực này ngày càng tồi tệ.
Vào đầu tháng 5, nội các Israel đã thông qua một kế hoạch mới, trong đó bao gồm việc kiểm soát toàn bộ Gaza và duy trì sự hiện diện quân sự lâu dài tại đây. Kế hoạch này còn bao gồm yêu cầu hàng trăm nghìn người Palestine di dời xuống miền nam Gaza, trong khi tình hình nhân đạo tại đây đang ở mức báo động.
Ngày 18/5, quân đội Israel thông báo đã bắt đầu các chiến dịch quân sự quy mô lớn tại miền bắc và miền nam Gaza. Những hành động này đã khiến Israel phải đối mặt với sự chỉ trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế, với nhiều đồng minh phương Tây bắt đầu thay đổi quan điểm và đe dọa áp dụng các biện pháp trừng phạt.
Yair Golan, lãnh đạo một đảng đối lập tại Israel, đã cảnh báo rằng đất nước này đang trên đà trở thành một quốc gia bị ruồng bỏ nếu không có những hành động khôn ngoan hơn từ chính phủ. Ông nhấn mạnh rằng những quyết định hiện tại có thể đe dọa sự tồn vong của Israel.
Chiến sự tại Gaza đã bùng phát vào tháng 10/2023, khi Hamas thực hiện một cuộc tấn công lớn vào miền nam Israel, dẫn đến nhiều thương vong và bắt giữ con tin. Israel đã phản ứng bằng cách phát động một chiến dịch quân sự mạnh mẽ, gây ra thiệt hại nặng nề cho khu vực có hơn hai triệu người Palestine sinh sống. Theo thông tin từ cơ quan y tế Gaza, tính đến ngày 20/5, đã có hơn 53.500 người Palestine thiệt mạng và gần 121.700 người bị thương, trong đó phần lớn là phụ nữ và trẻ em.
Trong suốt hơn hai tháng qua, Israel đã không cho phép bất kỳ hàng hóa viện trợ nào vào Gaza, dẫn đến tình trạng nạn đói nghiêm trọng. Một ủy ban của Liên Hợp Quốc đã cảnh báo rằng khoảng nửa triệu người Palestine đang phải đối mặt với nguy cơ đói kém. Tuy nhiên, Israel đã bác bỏ các cáo buộc này, cho rằng việc hạn chế viện trợ là cần thiết để ngăn chặn hàng hóa rơi vào tay Hamas.
Chính sách này đã khiến Israel phải đối mặt với sự chỉ trích ngày càng tăng từ cộng đồng quốc tế, ngay cả từ những đồng minh thân cận nhất. Anh, Pháp và Canada đã ra tuyên bố chung bày tỏ sự ủng hộ quyền tự vệ của Israel, nhưng cũng bày tỏ lo ngại rằng các hành động của Tel Aviv đã vượt quá giới hạn, biến Gaza thành một khu vực không thể sống nổi.
Vương quốc Anh đã tạm dừng các cuộc đàm phán mở rộng thỏa thuận thương mại với Israel, trong khi Ngoại trưởng David Lammy đã chỉ trích kế hoạch di tản người dân Palestine là “không thể biện minh về mặt đạo đức”. Ông cũng đã triệu tập Đại sứ Israel để bày tỏ quan điểm của chính phủ Anh.
Kaja Kallas, quan chức phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu, cho biết khối này sẽ xem xét lại các thỏa thuận thương mại với Israel và quyết định có dỡ bỏ phong tỏa viện trợ nhân đạo cho Gaza hay không sẽ phụ thuộc vào hành động của Israel.
Thụy Điển cũng đã tuyên bố sẽ thúc đẩy các lệnh trừng phạt đối với các bộ trưởng Israel tại cấp độ EU. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Israel đã phản bác lại các chỉ trích này, cho rằng chúng phản ánh sự hiểu lầm về tình hình phức tạp mà Israel đang phải đối mặt.
Ngoại trưởng Pháp đã nhấn mạnh rằng EU có thể đình chỉ các thỏa thuận với Israel cho đến khi nước này ngừng các hoạt động quân sự tại Gaza. Ông cho rằng bạo lực và các hành động cản trở hoạt động nhân đạo đã biến Gaza thành một cái bẫy chết chóc.
Châu Âu đang thể hiện sự thất vọng ngày càng tăng đối với các hành động của Israel tại Gaza. Các nhà phân tích cho rằng sự thay đổi trong quan điểm của các nước châu Âu có thể tạo ra áp lực lớn hơn đối với Tel Aviv trong tương lai.
Israel còn có nguy cơ mất đi sự ủng hộ từ Mỹ, đồng minh thân cận nhất, vốn đã nhiều lần bảo vệ Tel Aviv trước các chỉ trích quốc tế. Chuyến thăm Washington của Thủ tướng Israel hồi tháng 4 cho thấy mối quan hệ giữa hai bên đang có dấu hiệu rạn nứt.
Trong một cuộc họp, Tổng thống Mỹ đã không tổ chức họp báo chung với Thủ tướng Israel và còn thông báo về việc bắt đầu đàm phán thỏa thuận hạt nhân với Iran, một đối thủ lớn của Israel. Sự rạn nứt này càng rõ ràng hơn khi Tổng thống Mỹ chọn Trung Đông làm điểm đến đầu tiên trong nhiệm kỳ hai, nhưng Israel lại không có trong lịch trình.
Các nhà phân tích cho rằng áp lực từ công chúng và sự mất kiên nhẫn của nhiều quốc gia đối với chính phủ Israel đang gia tăng. Điều này có thể dẫn đến việc các chính phủ phương Tây khác dễ dàng lên tiếng phản đối hơn trong tương lai.
Thủ tướng Israel đã tuyên bố rằng Tổng thống Mỹ vẫn ủng hộ Israel, nhưng cũng thừa nhận rằng nếu tình trạng đói kém xảy ra tại Gaza, sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Giới chức Israel đã thông báo sẽ cho phép 100 xe tải hàng viện trợ vào Gaza mỗi ngày trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng các tổ chức nhân đạo cho rằng con số này là không đủ so với nhu cầu thực tế của người dân tại đây.
Như vậy, tình hình tại Gaza đang trở nên ngày càng phức tạp và Israel cần phải xem xét lại các chiến lược của mình để tránh mất đi sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế.
