Trong bối cảnh thị trường lao động hiện nay, nhiều người đang phải đối mặt với thách thức lớn khi tìm kiếm việc làm. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là sự xuất hiện ngày càng nhiều của trí tuệ nhân tạo (AI) trong quy trình tuyển dụng. Điều này đã tạo ra những rào cản không nhỏ cho các ứng viên, đặc biệt là những người có kinh nghiệm và kỹ năng tốt.
Thực trạng tìm việc trong thời đại công nghệ
Chia sẻ từ một kỹ sư có kinh nghiệm, anh Duy Khánh, cho thấy rằng mặc dù anh có nhiều năm làm việc và thông thạo hai ngoại ngữ, nhưng việc tìm kiếm công việc mới lại trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Sau khi rời khỏi vị trí phó giám đốc kỹ thuật, anh đã gửi hàng trăm hồ sơ nhưng hầu như không nhận được phản hồi. “Có những vị trí mà tôi cảm thấy mình hoàn toàn phù hợp, nhưng vẫn không có ai liên hệ”, anh cho biết.
Điều đáng chú ý là trước đây, khi anh đăng hồ sơ trên các nền tảng mạng xã hội nghề nghiệp, anh có thể theo dõi ai đã xem hồ sơ của mình. Tuy nhiên, hiện tại, anh không thấy ai quan tâm, mặc dù thỉnh thoảng vẫn nhận được lời mời phỏng vấn từ các nhà tuyển dụng.
AI và quy trình tuyển dụng
Thực tế cho thấy, ngày càng nhiều công ty áp dụng AI và hệ thống quản lý ứng viên (ATS) trong quy trình tuyển dụng. Điều này đã thay đổi cách thức mà các hồ sơ được xử lý, từ việc thủ công sang tự động hóa. Theo một báo cáo, 37% tổ chức đang thử nghiệm các công cụ AI mới, và 73% chuyên gia nhân sự thừa nhận rằng AI đang thay đổi cách họ tìm kiếm ứng viên.
Tại Việt Nam, một nghiên cứu cho thấy 28% doanh nghiệp đã sử dụng AI để viết mô tả công việc, lọc hồ sơ và phân tích ứng viên. AI không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao hiệu quả trong việc tìm kiếm nhân sự phù hợp.
Những rủi ro khi sử dụng AI trong tuyển dụng
Mặc dù AI mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó cũng không hoàn hảo. Nhiều ứng viên tài năng có thể bị loại chỉ vì những lỗi nhỏ như định dạng không đúng hoặc thiếu từ khóa. Một báo cáo từ một tập đoàn tư vấn toàn cầu cho thấy có đến 70% tổ chức đã gặp phải tình huống AI đánh giá sai ứng viên. Điều này có thể dẫn đến việc những người có năng lực thực sự không được xem xét.
Hơn nữa, nhiều ứng viên cảm thấy thất vọng khi bị đánh giá bởi một cỗ máy vô cảm. Một nghiên cứu cho thấy hơn 30% ứng viên đã bỏ dở buổi phỏng vấn vì không thể giao tiếp với robot. AI chưa thể hiểu được văn hóa, cảm xúc hay tiềm năng phát triển của con người.
Cách vượt qua rào cản do AI
Để vượt qua những rào cản này, ứng viên cần phải hiểu rõ cách thức hoạt động của AI và ATS. Việc nghiên cứu kỹ mô tả công việc và các từ khóa là rất quan trọng. Ứng viên nên đảm bảo rằng hồ sơ của mình thể hiện rõ các kỹ năng, kinh nghiệm và thành tích liên quan đến vị trí ứng tuyển.
Chuyên gia nhân sự khuyên rằng, nếu hồ sơ không nhận được phản hồi trong thời gian dài, ứng viên nên chủ động liên hệ với nhà tuyển dụng để xác nhận tình trạng hồ sơ của mình. Điều này không chỉ giúp họ có thêm thông tin mà còn thể hiện sự chủ động và quyết tâm trong việc tìm kiếm việc làm.
Cuối cùng, việc nâng cao kỹ năng giao tiếp và tư duy phản biện cũng rất quan trọng. Dù có vượt qua được vòng lọc của AI, ứng viên vẫn cần phải thể hiện tốt trong các buổi phỏng vấn với con người.
Như anh Khánh đã nhận ra, việc điều chỉnh cách trình bày hồ sơ có thể tạo ra sự khác biệt lớn. Bằng cách phân tích kỹ mô tả công việc và cập nhật hồ sơ sao cho phù hợp, anh đã tăng khả năng được gọi phỏng vấn lên đáng kể. “Chỉ cần thay đổi một vài cụm từ, kết quả đã hoàn toàn khác”, anh chia sẻ.
