Mùa hè là thời điểm lý tưởng cho những người yêu thích chạy bộ, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe, đặc biệt là suy thận cấp. Nhiều người chạy phong trào chưa nhận thức đầy đủ về những rủi ro này, và việc chuẩn bị đúng cách là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Thời tiết mùa hè và tác động đến sức khỏe
Tại Việt Nam, nhiệt độ mùa hè thường dao động từ 32 đến 36 độ C, kết hợp với độ ẩm cao và bức xạ mặt trời mạnh. Những yếu tố này có thể dẫn đến tình trạng tiêu cơ vân và suy thận cấp ở những người chạy bộ. Theo bác sĩ chuyên khoa, suy thận cấp xảy ra khi thận không còn khả năng lọc máu do mất nước, rối loạn điện giải hoặc tiêu cơ vân khi vận động quá sức trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Nguyên nhân gây suy thận cấp khi chạy bộ
Khi chạy trong thời tiết nóng, cơ thể sẽ tiết ra mồ hôi để điều chỉnh nhiệt độ, nhưng điều này cũng dẫn đến việc mất đi một lượng lớn điện giải như natri, kali và magiê. Sự mất cân bằng này có thể làm giảm thể tích tuần hoàn, khiến thận không nhận đủ máu. Nếu người chạy tiếp tục gắng sức, họ có thể gặp phải tình trạng sốc nhiệt, hạ natri máu hoặc tiêu cơ vân, dẫn đến suy thận cấp.
Dấu hiệu cảnh báo và cách xử lý
Các dấu hiệu cảnh báo sớm bao gồm cảm giác mệt mỏi, buồn nôn, chuột rút, đi tiểu ít hoặc nước tiểu có màu sẫm. Một số người có thể gặp phải các triệu chứng thần kinh như choáng váng hoặc mất tập trung. Khi gặp phải những triệu chứng này, người chạy cần dừng lại ngay lập tức và theo dõi sức khỏe trong 1-2 ngày sau đó.
Cách bù nước và điện giải hiệu quả
Nhiều người chạy vẫn chưa hiểu đúng về cách bù nước. Việc chỉ uống nước lọc mà không bổ sung điện giải có thể dẫn đến tình trạng hạ natri máu. Để phòng tránh, người chạy nên uống từng ngụm nhỏ dung dịch điện giải cách mỗi 15-20 phút. Đối với những buổi chạy kéo dài trên 60 phút, việc bổ sung viên muối hoặc gel điện giải là rất cần thiết. Sau khi hoàn thành chạy, nên tiếp tục bù nước và ăn thực phẩm giàu kali như chuối hoặc nước dừa.
Chuẩn bị trước khi chạy
Trước ngày chạy, người chạy nên đảm bảo ngủ đủ giấc, tránh rượu bia và bắt đầu bù điện giải từ tối hôm trước nếu thời tiết dự báo nắng nóng. Trong quá trình chạy, cần điều chỉnh tốc độ phù hợp và chủ động làm mát cơ thể tại các trạm nước. Nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường nào sau khi về đích, người chạy nên theo dõi sức khỏe trong 24-48 giờ và liên hệ với cơ sở y tế nếu cần thiết.
Những đối tượng có nguy cơ cao
Các đối tượng có nguy cơ cao hơn bao gồm những người mới bắt đầu tập luyện, những người có bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường, hoặc những người đã từng bị suy thận. Việc nhận thức và chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro cho những người này.
Thích nghi với điều kiện thời tiết
Các vận động viên chuyên nghiệp thường áp dụng phương pháp tập luyện thích nghi với nhiệt độ cao trước giải khoảng 2-3 tuần. Việc luyện tập trong điều kiện thời tiết nóng hoặc trong môi trường có kiểm soát sẽ giúp cơ thể dần thích nghi, từ đó giảm nguy cơ sốc nhiệt và suy thận cấp.
Khuyến cáo từ chuyên gia
Bác sĩ khuyến cáo rằng, dù đã có kinh nghiệm, người chạy vẫn cần tôn trọng giới hạn của cơ thể. Không nên cố gắng giữ tốc độ hoặc nhóm nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường nào. Mỗi người có ngưỡng chịu nhiệt khác nhau, và việc lắng nghe cơ thể là rất quan trọng để tránh những rủi ro không đáng có.
