TP HCM – Sau khi trải qua cảm giác hoảng loạn khi rung lắc do động đất, Thảo Phương, 28 tuổi, đã quyết định rời khỏi căn hộ ở tầng 31 của chung cư và tìm một nơi ở tạm thời. Cảm giác bất an đã khiến cô và gia đình không thể tiếp tục sống trong không gian mà họ từng coi là an toàn.
Vào chiều ngày 31/3, trong căn hộ 54 m2 tại phường 10, quận 6, Thảo Phương đang tất bật chuẩn bị đồ đạc để chuyển đến một phòng trọ cách đó một km. Trong ba ngày qua, gia đình cô đã tạm trú tại nhà của chồng ở Long An, tránh xa những lo lắng không cần thiết.
“Chúng tôi không muốn sống trong sự lo âu và bất an mỗi ngày”, Thảo Phương chia sẻ.
Vào trưa ngày 28/3, khi đang ở nhà cùng con gái 5 tháng tuổi, Phương cảm nhận được sự rung lắc kéo dài khoảng hai phút. Cảm giác chao đảo và tiếng hét hoảng loạn của cư dân trong tòa nhà đã khiến cô phải ôm con chạy xuống thang bộ. Xuống đến sân, cô thấy hàng trăm người khác cũng đang hoang mang như mình.
Ban quản lý tòa nhà đã gửi thông báo trấn an rằng họ đã kiểm tra an toàn, nhưng một số căn hộ đã xuất hiện vết nứt và gãy ở tường. Căn hộ của Phương cũng có dấu hiệu bất thường, khiến cô không dám quay lại mà phải về thẳng nhà nội.
“Trước đây, tôi chỉ lo lắng về vấn đề cháy nổ, chưa bao giờ nghĩ đến động đất”, Phương cho biết. “Sau sự cố này, nỗi sợ hãi càng gia tăng, đặc biệt khi có con nhỏ”.
Vợ chồng cô đã thuê căn hộ ở tầng 31 trong tòa nhà 35 tầng gần nửa năm với giá 11 triệu đồng mỗi tháng. Dù hợp đồng còn đến cuối năm, nhưng sau sự cố rung lắc do động đất ở Myanmar, tâm lý của họ đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Gia đình nội ngoại cũng liên tục gọi điện hỏi thăm và khuyên họ tìm nơi ở khác, tránh xa những tòa nhà cao tầng.
Trong ba ngày qua, họ đã gửi con và đi tìm chỗ trọ mới trong quận 6 với yêu cầu nhà trệt, không có lầu cao. Vào trưa 31/3, họ quay lại chung cư để thu dọn đồ đạc, chấp nhận mất tiền cọc.
Động đất mạnh hơn 7 độ ở Myanmar xảy ra vào lúc 13h20 ngày 28/3, gây ra rung chấn tại TP HCM và Hà Nội. Hiện tượng rung lắc được ghi nhận tại nhiều tòa nhà cao tầng, kéo dài gần 20 giây.
Khảo sát cho thấy sau rung chấn, một số căn hộ ở quận 6, 7, 8 và TP Thủ Đức đã xuất hiện vết nứt dài, bong tường, khiến cư dân hoang mang. Tại chung cư của Thảo Phương, có ba block với hơn 1.200 căn hộ, và tình trạng nứt tường đã xảy ra ở hơn 10 căn.
Tại chung cư Diamond Riverside, phường 16, quận 8, hơn 340 căn hộ cũng bị nứt tường, một số vị trí hành lang và sân thượng bị phồng, bong gạch. Các vết nứt nằm rải rác ở cả bốn block, với mức độ từ nhẹ đến sâu.
Tiến sĩ Nguyễn Tấn Tiên, điều phối viên ngành Kỹ thuật xây dựng tại trường Đại học Việt Đức, cho biết nhà cao tầng là một trong những kiến trúc dễ bị ảnh hưởng bởi rung chấn. Những công trình có kết cấu phức tạp như lệch tầng hay cột lệch tâm thường dễ bị tổn thương hơn.
Ông Tiên giải thích rằng khi xảy ra động đất, mặt đất rung lắc mạnh sẽ tác động lên kết cấu tòa nhà, gây ra các chuyển vị vượt mức thiết kế. Một số kết cấu có thể bị cong vênh hoặc nứt, trong khi một số nền có thể bị võng hoặc lún lệch.
Hiện tượng rung lắc và các căn hộ bị nứt tường đã khiến gia đình chị Thùy Chi, 30 tuổi, cũng lên kế hoạch rời khỏi căn hộ 72 m2 ở phường Phú Thuận, quận 7, sau bốn năm sinh sống.
“Cảm giác lúc đó thật run rẩy và sợ hãi”, Chi chia sẻ. Cô đã trải qua cảm giác “chao đảo như trên tàu điện” trong khoảng ba phút. Ban đầu, cô nghĩ mình bị ngộ độc thức ăn, nhưng khi thấy tòa nhà rung lắc và nghe hàng xóm hô hoán, cô đã nhanh chóng chạy xuống lối thoát hiểm.
Nhiều người khác cũng bế trẻ sơ sinh, cõng người già và dắt theo thú cưng để xuống dưới. Sau 45 phút, ban quản lý chung cư thông báo có thể quay lại căn hộ, nhưng nỗi ám ảnh vẫn đeo bám Chi.
Căn hộ của Chi nằm ở góc tầng 22, đã xuất hiện hai vết nứt dài khoảng một mét, vắt chéo nhau. Trong nhóm cư dân, nhiều người cũng lo lắng và mong muốn chuyển đi, nhưng khó khăn vì sống cùng nhiều thế hệ. Riêng nhà Chi chỉ có hai vợ chồng, nên việc chuyển đi dễ dàng hơn.
Trong khi đó, anh Thái Duy, 35 tuổi, đang rao cho thuê căn hộ tầng 9 của mình ở phường 6, quận 8 với giá khoảng 12 triệu đồng. Anh đã mua chung cư này 5 năm trước nhưng giờ quyết định dọn ra ở thuê nhà mặt đất.
“Một phần là dự định từ trước, nhưng rung chấn đã khiến tôi quyết định dứt khoát hơn”, Duy cho biết. Trong ba ngày qua, nhóm cư dân của anh liên tục cập nhật thông tin về rung chấn. Dù không bị ảnh hưởng trực tiếp, nhưng cảm giác lo âu khi sống ở tầng cao vẫn khiến nhiều gia đình, đặc biệt là những gia đình có người già và trẻ em, cảm thấy bất an.
Chuyên gia xây dựng Tấn Tiên cho biết tâm lý lo sợ sau rung chấn là điều dễ hiểu, nhưng việc chuyển chỗ ở có thể là phản ứng thái quá. Thực tế, khả năng chịu động đất của các công trình cao tầng ở Việt Nam khá tốt do được thiết kế theo tiêu chuẩn châu Âu (Eurocode 8), chú trọng khả năng chịu tải trọng động đất.
Sau các dư chấn, nếu công trình bị hư hại, cần có khảo sát và đánh giá cụ thể mức độ nghiêm trọng, kiểm tra các vết nứt và độ nghiêng của các cấu kiện để có phương án gia cố và sửa chữa phù hợp. Nếu hư hỏng nhẹ, có thể trát xây thêm hoặc gia cường cột dầm bằng các cột thép. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể cần di dời hoặc tháo dỡ để đảm bảo an toàn.
Về phản ứng của người dân sống trong các tòa nhà cao tầng khi gặp rung chấn, chuyên gia khuyên không nên chạy xuống tầng trệt vì có thể gặp nhiều nguy hiểm. Mọi người cần giữ nguyên vị trí và tìm chỗ trú ẩn an toàn, đánh giá tình hình trước khi hành động. Nếu đang ở văn phòng, cần tránh xa khu vực có cửa sổ, gương kính, đèn trần, tủ sách vì có thể rơi vỡ hoặc ngã.
“Hãy cố gắng bám vào nơi cố định, hạ thấp trọng tâm cơ thể và lấy tay hoặc vật cứng che đầu cổ”, ông nhấn mạnh.
