Trong bối cảnh mùa tuyển sinh đại học đang đến gần, nhiều thí sinh như Thùy Ngân cảm thấy lo lắng và bối rối trước quy trình quy đổi điểm xét tuyển. Với 90/150 điểm trong kỳ thi đánh giá năng lực, Ngân không chắc chắn về khả năng đỗ đại học của mình khi phải đối mặt với những công thức quy đổi phức tạp từ Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Thùy Ngân, học sinh lớp 12 tại Hà Nội, dự định sẽ đăng ký xét tuyển đại học qua ba phương thức khác nhau: sử dụng điểm thi đánh giá năng lực (HSA), xét điểm thi tốt nghiệp và kết hợp điểm IELTS 7.0 với điểm thi. Theo quy định của Bộ, điểm xét tuyển từ các phương thức này cần được quy đổi về một thang điểm chung, thường là thang 30. Điều này có nghĩa là điểm 90 của Ngân sẽ được chuyển đổi theo công thức riêng của từng trường, khiến cô cảm thấy hoang mang.
Ngân đang hướng tới ngành Quản trị kinh doanh tại Đại học Thương mại và Đại học Ngoại thương. Đến đầu tháng 4, trường Thương mại đã công bố công thức quy đổi dự kiến cho điểm HSA, cụ thể như sau:
Điểm xét (tối đa 30) = (Điểm HSA * 30/150) * Ka + Điểm ưu tiên + Điểm thưởng. Trong đó, Ka là hệ số phản ánh độ khó của bài thi và sự phân hóa trình độ thí sinh, sẽ được công bố sau khi có kết quả thi tốt nghiệp.
Trong khi đó, Đại học Ngoại thương vẫn chưa công bố công thức quy đổi, khiến Ngân phải tìm kiếm thêm thông tin từ các trường khác nhưng vẫn cảm thấy “không hiểu gì”. “Giờ có điểm HSA mà em không biết mức này sẽ được quy đổi ra bao nhiêu, là cao hay thấp, có thể tạm yên tâm hay chưa”, Ngân chia sẻ. Cô cảm thấy mọi thứ trở nên rắc rối và phức tạp hơn bao giờ hết.
Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2023 tại TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Thanh Quốc, một học sinh chuyên Toán tại trường THPT Nguyễn Hữu Huân, TP Thủ Đức, cho biết rằng mặc dù bản thân đã nắm bắt được phần nào hướng dẫn quy đổi điểm xét tuyển, nhưng nhiều bạn khác lại không có cùng sự hiểu biết. Quốc cho biết nhiều bạn vẫn chưa xác định được ngành học và trường nào sẽ theo học, do đó họ phải theo dõi và so sánh công thức quy đổi của các trường để tìm ra phương án có lợi nhất.
Quốc cũng nhận định rằng việc phải theo dõi nhiều công thức và hệ số khác nhau giữa các trường khiến cho thí sinh cảm thấy rối rắm và hoang mang. Hơn nữa, việc công bố công thức quy đổi sau khi có điểm thi tốt nghiệp là quá muộn, khiến thí sinh không còn cơ hội để cải thiện điểm số của mình.
Quốc lấy ví dụ về điểm thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP HCM. Nếu không có quy trình quy đổi điểm xét tuyển, sau khi nhận kết quả vào ngày 16/4, thí sinh có thể so sánh kết quả của mình với điểm chuẩn những năm trước để dự đoán mức độ an toàn và quyết định có nên ôn luyện thêm hay không. Tuy nhiên, năm nay, các em không có giá trị nào để tham khảo.
“Chúng em chỉ còn cách cố gắng hết sức ở mọi kỳ thi, nhưng điều này sẽ tạo ra nhiều áp lực và căng thẳng hơn”, Quốc chia sẻ.
Theo hướng dẫn của Bộ, các trường đại học cần xác định tối thiểu ba vùng điểm (như xuất sắc, giỏi, khá) dựa trên tương quan giữa kết quả học tập và phổ điểm của các thí sinh trong những năm trước. Từ đó, các trường sẽ xây dựng các hàm tương quan tuyến tính cho các vùng điểm này.
Khảo sát gần đây cho thấy khoảng 80% độc giả cho rằng quy trình quy đổi điểm xét tuyển đại học hiện tại quá phức tạp và cần có cách tiếp cận đơn giản hơn.
Thí sinh cảm thấy bối rối với quy trình quy đổi là điều dễ hiểu, theo TS Phạm Tấn Hạ, Phó hiệu trưởng trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP HCM. Tại một ngày hội tư vấn tuyển sinh diễn ra giữa tháng 3, nhiều học sinh và phụ huynh đã bày tỏ lo lắng về sự không rõ ràng trong công thức quy đổi điểm giữa các phương thức. Nhiều học sinh có chứng chỉ IELTS 7.5 và học lực giỏi nhưng vẫn không chắc chắn về lợi thế của mình.
Nguyên nhân là do mỗi trường có một công thức quy đổi khác nhau với hệ số khác nhau, không phải là 75/150 điểm HSA sẽ tương đương với 15/30 điểm, như thạc sĩ Nguyễn Quang Trung, Phó trưởng Phòng truyền thông và Tuyển sinh, trường Đại học Thương mại đã giải thích.
Điều này có nghĩa là cùng một kết quả thi, thí sinh có thể nhận được điểm xét khác nhau giữa các trường đại học. Ông Trung cho biết Đại học Thương mại sẽ ưu tiên thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ, do đó hệ số quy đổi cho phương thức này sẽ cao hơn. Trong khi đó, Đại học Bách khoa Hà Nội có thể ưu tiên thí sinh có điểm thi đánh giá năng lực.
Ông Trung cũng đồng tình rằng thời điểm công bố công thức quy đổi sẽ ảnh hưởng đến tâm lý thí sinh. Bởi các năm trước, học sinh thường tham gia xét tuyển bằng nhiều phương thức khác nhau, phổ biến là xét học bạ, sử dụng chứng chỉ và điểm các kỳ thi riêng.
“Nếu không biết sớm công thức quy đổi, thí sinh có thể lúng túng trong việc chọn ra phương thức chính, phải tập trung nhiều nguồn lực và công sức hơn”, ông Trung nhận định.
Một ví dụ quy đổi điểm, theo dự thảo hướng dẫn tuyển sinh đại học năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Các trường đang xây dựng công thức quy đổi dự kiến dựa trên nhiều dữ liệu. Ví dụ, Đại học Kinh tế Quốc dân dự kiến sẽ căn cứ vào phân tích dữ liệu đầu vào và kết quả học tập của hơn 20.000 sinh viên trúng tuyển trong ba năm qua. Còn Đại học Bách khoa Hà Nội sẽ tạo ra công thức quy đổi dựa vào phổ điểm thi tốt nghiệp, phương thức ưu tiên và điểm ở đại học của sinh viên khóa trước.
Chia sẻ với tâm trạng của thí sinh, TS Lê Anh Đức, Trưởng phòng Quản lý đào tạo, Đại học Kinh tế Quốc dân, khuyên các em nên tập trung vào việc học, bởi dù quy tắc có thay đổi thế nào, thí sinh có năng lực tốt vẫn sẽ có nhiều cơ hội trúng tuyển vào các trường và ngành học tốt.
Đây cũng là lời khuyên của ông Phạm Tấn Hạ. Ông khẳng định rằng công thức quy đổi sẽ được xây dựng trên nguyên tắc đảm bảo công bằng, thí sinh giỏi sẽ có cơ hội trúng tuyển.
Thùy Ngân cảm thấy nhẹ nhõm hơn khi so điểm của mình với các bạn và tra cứu điểm chuẩn năm ngoái của một số trường. “Em đỡ lo hơn một chút”, Ngân nói, nhưng vẫn quyết tâm cố gắng tối đa cho kỳ thi tốt nghiệp vào cuối tháng 6 để tăng khả năng trúng tuyển.
Thanh Hằng – Lệ Nguyễn
*Tên một số học sinh đã được thay đổi
