Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa hai cường quốc, Bắc Kinh đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ quyết định của Washington về việc thu hồi thị thực của nhiều sinh viên Trung Quốc. Hành động này được cho là không có cơ sở và gây tổn hại đến quyền lợi của sinh viên.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Mao Ninh, đã khẳng định rằng việc Mỹ hủy bỏ thị thực của sinh viên Trung Quốc là một hành động vô lý, được thực hiện dưới danh nghĩa bảo vệ lợi ích quốc gia. Bà cho biết, Trung Quốc đã chính thức gửi công hàm phản đối đến phía Mỹ, thể hiện sự không đồng tình với quyết định này.
Thông tin này được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Mỹ, Marco Rubio, thông báo vào ngày 28/5 rằng nhiều sinh viên Trung Quốc sẽ bị thu hồi thị thực. Ông Rubio cho biết, những sinh viên này có liên hệ với chính quyền Trung Quốc hoặc đang theo học các lĩnh vực được coi là nhạy cảm.
Ông cũng cho biết, Mỹ sẽ điều chỉnh các tiêu chí cấp thị thực nhằm tăng cường việc xem xét kỹ lưỡng tất cả các đơn xin thị thực từ Trung Quốc và đặc khu hành chính Hong Kong. Điều này cho thấy một xu hướng ngày càng gia tăng trong việc kiểm soát và giám sát sinh viên quốc tế.
Bà Mao đã chỉ trích động thái này của Mỹ, cho rằng nó mang tính chất chính trị và phân biệt đối xử, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của sinh viên Trung Quốc. Hành động này không chỉ làm gián đoạn các hoạt động trao đổi văn hóa giữa hai nước mà còn tạo ra những rào cản lớn cho sinh viên trong việc tiếp cận giáo dục tại Mỹ.
Hiện tại, số lượng sinh viên Trung Quốc theo học tại Mỹ đã giảm đáng kể, từ khoảng 370.000 vào năm 2019 xuống còn khoảng 277.000 vào năm 2024. Sự giảm sút này không chỉ do căng thẳng giữa hai quốc gia mà còn do sự giám sát chặt chẽ hơn từ phía chính phủ Mỹ đối với sinh viên Trung Quốc.
Chính quyền trước đây của Tổng thống Donald Trump đã chỉ đạo các đại sứ quán và lãnh sự quán trên toàn thế giới tạm dừng việc lên lịch phỏng vấn cho sinh viên nước ngoài muốn xin thị thực du học tại Mỹ. Điều này đã tạo ra một làn sóng lo ngại trong cộng đồng sinh viên quốc tế.
Để chuẩn bị cho việc mở rộng quy trình kiểm tra và sàng lọc mạng xã hội, các bộ phận lãnh sự đã được yêu cầu không thêm bất kỳ lịch hẹn nào mới cho các loại thị thực du học cho đến khi có hướng dẫn mới. Điều này cho thấy một sự thay đổi lớn trong chính sách cấp thị thực cho sinh viên quốc tế.
Đầu năm nay, chính quyền Mỹ đã thu hồi thị thực của hàng nghìn sinh viên quốc tế, nhưng sau đó đã khôi phục hơn 1.500 đơn xin cấp thị thực cho sinh viên nước ngoài. Điều này cho thấy sự phức tạp và khó khăn trong việc quản lý chính sách thị thực trong bối cảnh hiện tại.
