Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Ukraine và Nga, chính phủ Ukraine đã bày tỏ sự sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình tại Istanbul, theo đề xuất từ phía Nga. Tuy nhiên, Ukraine nhấn mạnh rằng để tiến hành các cuộc thảo luận này, Moskva cần phải cung cấp một bản dự thảo rõ ràng về các điều kiện hòa bình.
Chánh văn phòng của Tổng thống Ukraine, Andriy Yermak, đã phát biểu vào ngày 29/5 rằng: “Chúng tôi rất mong muốn tham gia vào cuộc gặp tiếp theo, nhưng điều quan trọng là phải có một cuộc thảo luận mang tính xây dựng. Chúng tôi cần nhận được tài liệu từ phía Nga nêu rõ các điều kiện hòa bình mà họ đề xuất.” Điều này cho thấy Ukraine đang tìm kiếm một nền tảng vững chắc để tiến hành đàm phán.
Phát biểu của ông Yermak được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Nga, Sergey Lavrov, thông báo rằng Moskva đã đề xuất tổ chức vòng đàm phán trực tiếp thứ hai với Ukraine tại Istanbul vào ngày 2/6. Ông cũng cho biết Nga sẽ cung cấp một “bản ghi nhớ” nêu rõ các điều kiện cần thiết để đạt được một thỏa thuận ngừng bắn lâu dài.
Hiện tại, chưa rõ liệu phát biểu của ông Yermak có được coi là điều kiện chính thức để Ukraine tham gia vào vòng đàm phán thứ hai hay không. Tuy nhiên, Ukraine đã nhiều lần khẳng định rằng cuộc gặp này sẽ không mang lại kết quả nếu không có bản ghi nhớ từ phía Nga để xem xét.
Ông Yermak đã tham gia một sự kiện quan trọng tại Kiev vào tháng 8/2024, thể hiện sự quyết tâm của chính phủ Ukraine trong việc tìm kiếm hòa bình.
Ukraine đã gửi đề xuất hòa bình của mình cho Nga và mong muốn phía Nga cũng thực hiện điều tương tự. Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, đã chỉ trích rằng Nga đang cố gắng làm cho các cuộc đàm phán trở nên vô nghĩa và nhấn mạnh rằng cần có các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ để tạo áp lực lên Moskva.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ukraine, Georgiy Tykhy, cho rằng việc Nga từ chối công bố các điều kiện ngừng bắn cho thấy đây là những yêu cầu không thực tế. Điều này càng làm tăng thêm sự nghi ngờ về thiện chí của Nga trong các cuộc đàm phán.
Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, đã phản hồi rằng yêu cầu của Ukraine “thiếu tính xây dựng” và kêu gọi Kiev đưa ra phản hồi chính thức đối với đề xuất tổ chức vòng đàm phán mới tại Istanbul.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga cho biết họ sẽ tiếp tục cử phái đoàn tham gia vòng đàm phán tại Istanbul, trong đó có ông Vladimir Medinsky, trợ lý của Tổng thống Nga, sẽ là trưởng đoàn.
Vòng đàm phán trước đó diễn ra vào ngày 16/5 đã đánh dấu lần đầu tiên Nga và Ukraine đối thoại trực tiếp sau hơn ba năm. Tại cuộc gặp này, hai bên đã đạt được thỏa thuận về việc trao đổi tù nhân theo quy tắc “1.000 đổi 1.000” và cam kết sẽ tiếp tục đàm phán trong tương lai.
Cuộc gặp trước đó đã diễn ra tại Istanbul, nơi hai bên đã có những trao đổi quan trọng. Tuy nhiên, Ukraine đã cáo buộc Nga đưa ra những yêu cầu không thực tế, bao gồm việc yêu cầu Kiev từ bỏ lãnh thổ.
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ đã cố gắng làm trung gian để giúp hai bên đạt được thỏa thuận ngừng bắn, nhưng chưa thành công. Ông đã bày tỏ sự thất vọng về lập trường của Nga và đặt ra thời hạn “khoảng hai tuần” để Nga thể hiện thiện chí trong việc chấm dứt xung đột.
Tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an hôm 29/5, quyền đại diện Mỹ tại Liên Hợp Quốc, John Kelley, đã nhấn mạnh rằng Washington có thể ngừng làm trung gian hòa đàm nếu Moskva “đưa ra quyết định sai lầm”.
Phạm Giang (Theo AFP)
